Eskerrik asko, Laxa

Aurtengo (2011) maiatzeko bazkarian

Ostiralean (urriak 14) hil zen Laxa laguna. Benito Lertxundiren argitaratu gabeko hiru abesti entzuten eman omen zituen azken hatsak. Medikuek duela urtebete inguru diagnostikatu zioten minbizia ezin izan du garaitu, eta heriotzak behar baino lehenago eraman digu zoritxarrez, autobusean (Zarauzko eskubaloi taldearekin hara eta hona) hainbat aldiz gidari izan dugun adiskidea. Ingurukoak eta lagunak ondo agurtuta joan da, ordea, modurik dotoreenean, horretarako gutxik izango luketen ausardia eta irribarrearekin. 

Aitatasunaren ajeak eta biajeak (II): Emetuta

Gizonaren eta emakumearen arteko berdintasunaz ari ziren behin irratian, esanaz emakumeak gizonaren plazak eskuratu behar dituela (goi-karguak lanean, berdintasunezko errepresentazioa politikan­­­, eta honelako kontuak), harik eta entzule fin batek gauzak bere lekuan jarri zituen arte, oso zentzuzkoa iruditu zitzaidan argumentu batekin: gizona dela emakumearen plazak bete behar dituena, eta alderantzizkoan tematuegi gaudela gizarte alu (adjektiboa nirea da) honetan.

Aitatasunaren ajeak eta biajeak (I): irakurtzea utopia bihurtzen denean

Laster hartuko du loak, esan zidan emazteak semea nire eskuetan utzi zuenean. Uztaileko asteazken eguzkitsu bat zen, arratsaldeko bostak, eta liburu on bat hartuta (Montoiaren Gasteizko hondartzak) abiatu nintzen paseoan, emaztearen hitzek adoretuta: nahikoa izango duzu ume-kotxean bueltatxo bat ematearekin…

Edozein momentu ona da...

Kontxako pasealeku osoa egin nuen, gora lehendabizi, behera ondoren, parkean jolasten utzi beste ordu erdi batez, segi paseoan berriz Antiguoko kaleetan barrena, eta ia bi ordu beranduago, azkenean!, pertsianak itxi zituen semeak. Nirea zen garaipena. Lau hilabeteren ostean, ordubete eder bat neukan irakurtzeko, apar perfektuko garagardo freskoaren konpainia noblean. 

Terraza ongi aukeratzea ere, garrantzitsua zen. Errepidetik urrun behar zuen, motor baten burrunbak semea esnatzea ez banuen nahi; inguruan umerik ez izatea ere kontuan hartzekoa zen, gutxien espero duzunean marruka hasten iaioak baitira; koadrila zaratatsurik ere ez nuen nahi, barre zoliak ohikoak baitira halakoetan; karga eta deskargako lekua izatea ere ez zen komeni, kamioiek egiten duten zarata handia izaten baita…

Aukeratu nuen azkenean. Leku lasaia zirudien: ez errepiderik, ez karga eta deskargarik, ez umerik, ez koadrilarik, ez emakume ahoberorik… Eskatu nuen garagardoa (inportatua, Leffe bat). Dastatu nuen: mmmmmmm, oso hotza baina ez hotzegia, hatz eta erdiko aparrarekin, Lefferen ohiko kopa zabal eta ederrean zerbitzatua. Semeari begiratu nion begi-zeharka: lo-zomorro zegoen. Segi horrela, segi horrela!, xuxurlatu nuen nirekiko. Liburua atera nuen, azala laztandu, argazki bikain hura behatu nuen, atso zahar hura neuri begira galernatik ihesi, kontra-azala irakurri nuen, egileak idatzitako liburuen zerrenda: irakurtzen hasterako bete beharreko erritu ekidinezina zen. Kito. Prest nengoen. Lehen orria ireki nuen, lehen paragrafoari ekin nion, lehen esaldiari, lehen hitzari, eta une horretantxe, deabruak hartuta bezala, hamar bat ume atera ziren aldameneko ezkaratzetik, marruka-txilioka-garrasika-oihuka, atzetik azalik gabeko izaki begi-zakilduna balute bezala.

Hortik aurrerakoa, nori axola zaio?

Kontxako Bandera: tragedia greziarren pare

Tragedia greziarretan ohikoa da patuaren halako jokaldi harrigarri eta askotan ez-sinesgarri bat gertatu eta horren ondorioz iristea istorioaren esperotako amaiera tragikora.

Alberto Varela (CC-Egiletza aitortu)

Kirola atsegin dutenek pena hartuko zuten, gaur, Kontxako Banderan gertatu dena ikusita: patuaren jokaldi ustel batek (itsaso txarrak eta haize aldaketak, kasu honetan) aukerarik gabe utzi ditu bigarren txandan arraunean egin dutenak: Astillero, Hondarribia, San Juan eta Tiran. Alper-alperrik denboraldi guztiko prestaketak eta entrenamenduak.

Autokritikaz gogoeta laburra eta adibide praktiko bat: “Itsaso urdin bertikala” laburmetraiaren autokritika

Makina bat aldiz tokatu zait entzutea idazleren bat edo bestelako artistaren bat bestek egindako lanaren kritika gordina eta gupidagabea egiten, eta pertsona horiexek berak mutu geratzea euren lanaren aurrean, edo, are okerragoa dena, eurek egindako lanei buruz lausenguak soilik botatzea. Kritika ugari, baina autokritika gutxi, bazterretan.

Egile asko lotsatu egiten omen da, bestalde, beren lehen lana urte dezente igaro ondoren berrirakurri edo berrikusitakoan. Stanley Kubrick zine-zuzendari handiak ere ez omen zuen etsi "Fear and desire" bere lehen lanaren kopia guztiak desagerraraztea lortu zuen arte (hala dio Wikipediak ere). "Gaztetako akatsa" deitu zion bere lehendabiziko lan horri. Ez omen zuen lan haren egile zela aitortu nahi, hain zen perfekzionista gizona...

Baina zer hobea zure lanari zuk zeuk egurra eman eta egindako akatsak mundu zabalean erakutsiz "ofizioaren" gako batzuk (egin behar ez diren hanka-sartzeak, behintzat) ematen saiatzea baino. "Ofizioaren" zailtasunak eta norberaren ezintasunak azaleratzea baita bestek zure akatsetatik ikasteko modurik onena, eta akatsetatik ikastea baino pedagogia hoberik, gutxi...

J. Campion-en "The piano" pelikula dela-eta...

Pelikula ez baduzu ikusi, ez jarraitu irakurtzen, bukaerari buruzko iruzkintxo bat egitera noa eta.

Pelikularen bukaeran, Holly Hunterrek jokatzen duen pertsonaiari (Adari)...

Legazpi – Chillida Lantoki Museoa – Etxeberria jatetxea (I)

Egun-pasa polita egin genuen lehengoan Legazpi aldean, Chillida Lantoki-Museoa bisitatzeko aitzakiarekin. Uztaileko asteazken batean joan ginen andrea, hamar hilabeteko semea eta hiruok, eta lehendabiziko sorpresa Lantoki-Museoaren sarreran eman ziguten: asteburuetan soilik irekia. Atean bertan jartzen zuen telefonora deitu genuen, esperantza gutxirekin, baina are sorpresa handiagoa jaso genuen arratsalderako hitzordua eman zigutenean; ez sinisteko luxua, krisi garaiotan batez ere: guretzat bakarrik ireki zuten museoa, eta “esklusiban” eman zizkigun azalpenak neskato aurpegi luze batek (gehitxo makillatuta, nire gusturako), euskara argi eta txukunean.

-          Asteburutan soilik irekitzen dugu –esan zigun, eskumuturrean tatuatuta zeukan tximeletari begira ez distraitzeko burrukan nenbilen bitartean. – Gustatzen zaizu? –galdetu zidan besoa niregana hurbilduz; oso polita, oso polita, esan nion. –Kostan geratzen dira turista gehienak… Mirandaolan egoten gara, eta norbaitek deitzen badu, hitzordua jartzen saiatzen gara.

Gure semea lo, Txillidaren mutur aurrean.

Ikustekoa da lantoki-museoa. Donostiako Tabakaleran espazioa antolatze aldera egin behar edo egin nahi dutenaren filosofia dauka paper-fabrikak ere: bere horretan utzi dituzte horma zahar handiak, papera egiteko makinaria erraldoiaren parteak, sabai altuak… Eta horrek xarma oso berezia ematen dio lekuari.